අවදිව සිටියත් ,නිදි නම්...........

නින්දේ දී දකින සිහින සහ අවදිව සිටින විට දකින සිතන දේවල් වල වෙනසක් තිබේද?

උදාහරණයක් ගමු.

 

 

1 අවස්ථාව

ඉහත රූප සටහන ,ඔබ නින්දේදි සිහිනෙන් පෙනුනා යැයි සිතන්න.ඔබ එය රුවන්වැලි සෑය යැයි සිතා,ඒ අනුව යම් යම් සිද්ධි සමුදායක් සිහිනෙන් දකින අවස්ථාවක් උදාහරනයකට ගන්න. රුවන්වැලි සෑයට වඳින ,ඒ වටා ඇවිදගෙන යන විවිධ දේවල් සිහිනෙන් පෙනෙන්න පුලුවන්.

දැන්, ඔබ අවදි වූ විට ,මම රුවන්වැලිසෑය දැක්කේ සිහිනෙන්ය, යන්න ඔබට වැටහෙනු ඇත.

ගැටලුව තියෙන්නේ ඊට පසුවය.

2 අවස්ථාව

ඔබ අවදිව සිටින විට, ඉහත රූපයම සිතේ පහල උනොත්, රුවන්වැලි සෑයට සම්බන්ධ සිතුවිලි සමුදායක් හටගන්න පුලුවන්. රුවන්වැලි සෑයට වැඳීමට ගිය වන්දනා ගමනක මතකය නැවත අලුත් වියහැක.

1 අවස්ථාවේ සහ 2 අවස්ථාවේ වෙනස කුමක්ද?

අවිද්‍යාවක මහත, මේ අවස්ථා 2කම එකයි. සිහිනෙන් දැක්කත්, අවදිව සිටින විට දැක්කත් මනසේ හට ගන්නා සිතුවිලි පමනයි අපට හමුවෙන්නේ. සිතුවිලි හටගෙන නිරුද්ධ වීමයි වෙන්නෙ.

එහෙනම් කොහොමද, නින්දේදී දකින සිහින, අවදි වූ විට, "මම දැක්කේ සිහිනයක්ය." කියා සිතන්නේත්.

ඒ වගෙම,අවදිව සිටින විට මනසේ හටගන්නා සිතුවිලි ඒ ආකාරයෙන්ම නොපෙනෙන්නේත්?

ඒ මේ හින්දයි,

සිහින පෙනෙන විට අනිත් ආයතන(ඇස,කණ,නාසය,දිව,ශරීරය ) නිරුද්ධයි. හටගෙන නැහැ. වැඩ කරන්නේ නැහැ.

ඒ හින්දා, ඒ පහල වන සිතුවිලි වල කෙලෙස් ගතිය ගොඩක් අඩුයි.ඒකයි,කොතරම් භයානක සිහිනයක් දැක්කත්, අපි ඇහැරුණාම ඒ භයානක ගතිය, දැනෙන්නේ නැත්තේ,සමහර තදින් දකින සිහින පවා අවදි වු විට කිසිම මතකයක් නැහැ. ඒ ,සිතුවිලි වල කෙලෙස් ගතිය ගොඩක් අඩු හින්දයි.

එහෙනම් අපි අවදිව සිටින විට ,පහලවන සිතුවිලි වල කෙලෙස් ගතිය ගොඩක් වැඩිනිසා ඒවා අපිට ඇත්ත සිද්ධියක් වෙලා. ලෝකය පවතිනවා යැයි හැඟීමක් ඇතිවෙලා. තමන් වටා ලෝකය පවතිනවා යැයි හැඟීම් ඇතිවෙලා.මම ඉන්නවා යැයි හැඟීමක් ඇතිවෙලා.

සාරංශව ගත්තොත්, අපි අවදිව සිටියත්, සැබෑවටම අපි තාමත් නිදි....

පවතින යථාර්තය නම්, නිදා සිටියත්,අවදිව සිටියත්, සිතුවිලි ඉපදිලා නිරුද්ධ වෙන බව. නමුත් අපි ඒ බව නොදන්න නිසා, ඒ පහල වන සිතුවිල්ල අරඹයා රැවටිලා, බාහිරින් විවිධ දේවල් සොයන්න දකින්න, ආයතනයක් උපද්දවනවා. රූප දකින්න ,ශබ්ද අහන්න, රස බලන්න, සුවඳ බලන්න,ස්පර්ශය ලබන්න ආයතනයක් උපද්දවනවා.

නමුත් අපිට හැකිනම්, වීර්යය යොදා වරද්ද වරද්ද  හරි , මේ වර්තමානය තුල පහල වන සිතුවිල්ල, සිතුවිල්ලක් ලෙස බලන්න,දකින්න, අර කියපු කෙලෙස් ගතිය එන්න එන්න අඩුවෙනවා. අපි සිතුවිල්ලට රැවටෙන්නේ නැතිව ඉන්න පුලුවන්. ඒ හින්දා නැවත ආයතනයක් උපද්දවන්නේ නැහැ. සිතුවිල්ලට රැවටිලා ඇස,කණ,නාසය ,දිව ,ශරීරය උපද්ද වන්නේ නැහැ. 

එතකොට මෙහෙම කරන විට, නින්දෙන් අවදි වූ විට දැකපු සිහින , සිතුවිල්ලක් පමනයි හැඟෙන්නේ යම්සේද, එසේම අවදිව සිටින විටත් සිතුවිලි ඉපිද නිරුද්ධ වන බව දන්නවා. කෙලෙස් තුනී වෙනවා.

මේ අවස්ථාවට කියන්නේ විපස්සනා සම්මා දිට්ඨියයි. ඊට පස්සේ තමයි  චතුසච්ච සම්මා දිට්ඨියට යන පාර තියෙන්නෙ.(ලෝකෝත්තර මාර්ගය )

සත්ව පුද්ගල ආත්ම සංකල්ප(සිතුවිලි ) හටගන්න ආකාරය තම මනසින් ප්‍රකට කරගත්ත කෙනාටයි ,මාර්ගයට පිවිසෙන්න සුදුසු. ඒ කියන්නේ විපස්සනා සම්මා දිට්ඨිය නොමැතිව, භාවනා කල පමනින් ,සිල් ගත්ත පමනින් නිවන් දැකිය නොහැක.

එහෙනම්, ගවේශනය කරන්න, "මම" කියන සිතුවිල්ල හට ගන්න හැටි.

මනුස්සයා කියන සිතුවිල්ල හටගන්න හැටි.මුලු ලෝකයම මනසේ හටගන්න හැටි.